według opracowania dr inż. Alicji Dorzak pt.. „Analiza techniczno-ekonomiczna efektów wdrożenia nowej technologii zakładania i eksploatacji odtwarzalnych osnów poziomych III klasy oraz odtwarzalnych osnów wysokościowych IV klasy zrealizowanych w miastach Olsztynie, Kętrzynie i Ostrołęce oraz prognozowane efekty w następnych wdrożeniach”, maszynopis 14 stron, Wrocław- luty 1991 r.
………………………………………………………………………………………………………………………………..
“Część I – ANALIZA TECHNICZNA
………………………………………………………………………………………………………………………………..
3. Analiza parametrów technicznych i eksploatacyjnych.
Rozwiązanie wywołuje bardzo wiele istotnych zmian w parametrach technicznych i eksploatacyjnych (użytkowych). Zmiany te są następujące:
a) uzyskanie dodatkowej ilości punktów jednorodnej osnowy poziomej o stałej i wysokiej dokładności w czasie (wyeliminowanie wznowień nie powoduje obniżenia dokładności),
b) zwiększenie trwałości osnowy w czasie (na podstawie wyników inwentaryzacji stanu sieci poziomej po 7 latach, 281 punktów na 685 uległo zniszczeniu lub nie udało się ich odszukać; przy zakładanej trwałości osnowy dotychczasowej 15 łat i przewidywanej trwałości nowej osnowy 50 lat – wskaźnik poprawy cech jakościowych – wynosi 290%),
c) nowa sieć punktów stwarza możliwość różnych rozwiązań osnowy pomiarowej.
d) punkty sieci są widoczne, jednoznaczne, nie może nastąpić błąd w identyfikacji, odszukanie bardzo szybkie i łatwe, wyeliminowano częściowo odszukiwanie punktów metodą poligonową i wznowienia,
e) nie występują wpływy ruchu pojazdów oraz robót inwestycyjnych na ulicach,
f) lokalizacja punktów w miejscach technicznie uzasadnionych, punkty centralne – markowe mogą być z dużą dokładnością, wznawiane lub wyeliminowane w zależności od potrzeb,
g) duża przydatność osnowy ściennej do pomiaru uzbrojenia podziemnego (w dowolny sposób mogą przebiegać linie pomiarowe, w tym równoległe do przewodów lub krawędzi jezdni), możliwość pomiaru na osnowę oporową (po budynkach) o wysokiej dokładności,
h) zwiększenie dokładności centrowania o 30%,
i) wyeliminowanie połowy ciągów niwelacyjnych z uwagi na duże zagęszczenie reperów,
j) możliwość wykorzystania każdego znaku jako reperu w układzie państwowym w miejscach najbardziej przydatnych,
k) uproszczenie, przy jednoczesnym zwiększeniu zakresu informacji, opisów topograficznych,
1) możliwość zastosowania uproszczeń w bezpośrednim korzystaniu z osnowy pionowej i poziomej, w dostosowaniu do wymaganej dokładności pomiarów,
ł) stworzono nową generację osnów o nowych funkcjach, której punkty „chronią się same” (stopień zniszczenia w okresie 50 lat przyjmuje się za 10%),
m) osnowa stwarza możliwość częściowego zautomatyzowania procesu projektowania, pomiaru i wykorzystania,automatyzacja procesu obliczeń już nastąpiła i może być zastosowania w przyszłych opracowaniach, może być w pełni (bez potrzeby adaptacji) wykorzystana w banku danych geodezyjnych. Zakłada się, że nie może nastąpić obniżenie określonych w projektach wynalazczych parametrów technicznych znaków i elementów pomocniczych, natomiast należy dążyć do obniżenia ceny) znaków bez pogorszenia ich jakości,
………………………………………………………………………………………………………………………….
Część II – ANALIZA EKONOMICZNA
………………………………………………………………………………………………………………………….
1.2. Obliczenie efektów wymiernych
Efektywność obliczona jako iloraz efektu jednostkowego do kosztu realizacji osnowy na obszarze 1000 ha zawierała się w przedziale od 22.3% do 28.8%
………………………………………………………………………………………………………………………….
Można przyjąć średnią efektywność = 25%, co wskazuje na to, że nakłady na osnowę zwrócą się w okresie 4 lat
………………………………………………………………………………………………………………………….
W wyniku zastosowania takiej technologii uzyskano dla analizowanych obszarów średni wzrost ilości punktów osnowy poziomej III klasy oraz punktów osnowy wysokościowej IV klasy o 370% przy wzroście robocizny bezpośredniej o 20%
1.3. Efekty wymierne
Efekty w zakresie bhp
W wyniku przyjętego rozwiązania nastąpiła poprawa warunków bhp polegająca na:
– zmniejszeniu wysiłku fizycznego (kilkuminutowe wiercenie otworu zamiast kopania dołów do osadzenia słupów betonowych),
– częściowa eliminacja dźwigania słupów w czasie czynności za – i wyładunkowych oraz stabilizacji – zastąpienie słupów bardzo lekkim znakiem,
– ograniczenie transportu towarowego, a więc zmniejszenie zagrożenia komunikacyjnego w czasie dowozu oraz długotrwałego procesu stabilizacji na jezdniach i chodnikach,
– poprawa warunków pracy podczas wielokrotnego odszukiwania znaków osnowy poziomej, szczególnie w zimie oraz w czasie długotrwałych opadów deszczu,
– podniesienie komfortu pracy podczas pomiarów szczegółowych do sporządzenia mapy zasadniczej, pomiarów uzupełniających, realizacyjnych itp., wszystkich użytkowników osnowy.
Negatywnymi skutkami są:
– zwiększenie zagrożenia porażenia prądem podczas stabilizacji ściennej (należ}’ przestrzegać przepisów i instrukcji w zakresie korzystania z urządzeń elektrycznych),
– znak typu B może stanowić niewielką przeszkodę w ruchu pieszym na chodnikach.
Efekty niewymierne są trudne do oszacowania, ale muszą być również brane pod uwagę w procesie decyzyjnym, dotyczącym projektowanej osnowy poziomej i pionowej.
Inne efekty
Jest to rozwiązanie wyprzedające dotychczasowy poziom techniki – stwarza warunki do tworzenia nowoczesnego banku danych Wykorzystanie zbiorów osnowy przy tworzeniu SIT-u będzie źródłem dodatkowych wymiernych efektów ekonomicznych”.
Za zgodność z oryginałem
W. Dąbrowski
dr hab. inż. Władysław Dąbrowski, em. prof. UWM
zam. 10-460 Olsztyn, ul. Pana Tadeusza 13/82
uprawnienia zawodowe MGPiB nr 14722, zakresy 1,3 i 4
specjalizacja zawodowa NOT:
I stopień z zakresu geodezji inżynieryjno-gospodarczej
nr rej. I-8-63/SGP/93
tel. (089) 533 10 67, kom. 609 459 797